first period after delivery: તાજેતરમાં ડિલિવરી કરાવેલી માતાઓ અથવા જેની નિયત તારીખ નજીક આવી રહી છે, તેવી મહિલાઓના મનમાં માસિક ચક્રને લઈને અનેક પ્રશ્નો હોય છે. બાળકના જન્મ પછી પહેલા પિરિયડ્સ ક્યારે આવે છે અને માતા બન્યા પછી માસિક ચક્રમાં શું ફેરફાર થાય છે? આ અંગે નોઈડાની ક્લાઉડનાઈન હોસ્પિટલના ગાયનેકોલોજિસ્ટ ડૉ. મનીષા રંજન નિષ્ણાત સલાહ આપી રહ્યા છે.
પ્રેગ્નન્સી પછી પિરિયડ્સ ક્યારે આવે છે?
ડૉ. મનીષા રંજનના જણાવ્યા અનુસાર, દરેક સ્ત્રીનું શરીર પ્રેગ્નન્સી પછી અલગ અલગ રીતે સ્વસ્થ થાય છે.
સામાન્ય રીતે: પિરિયડ્સ પ્રેગ્નન્સી પછી 6 થી 8 અઠવાડિયામાં અથવા દોઢથી બે મહિનામાં આવી શકે છે. આ સમયગાળો તમારા હોર્મોનલ ફેરફારો અને પુનઃપ્રાપ્તિ પર આધાર રાખે છે.
જો સ્તનપાન કરાવતા હોવ: જો તમે બાળકને ફક્ત સ્તનપાન કરાવતા હોવ, તો પિરિયડ્સમાં 6 મહિના કે તેથી વધુ સમય વિલંબ થઈ શકે છે. દૂધ ઉત્પન્ન કરવામાં મદદ કરતો હોર્મોન પ્રોલેક્ટીન અંડાશયને ઓવ્યુલેટ થવાથી અટકાવે છે, જેના કારણે પિરિયડ્સ મોડા આવે છે.
ફોર્મ્યુલા સાથે: જો સ્તનપાન અને ફોર્મ્યુલા બંનેનો ઉપયોગ થતો હોય, તો પિરિયડ્સ લગભગ 6-12 અઠવાડિયામાં પાછો આવી શકે છે.
પહેલાંના પિરિયડ્સમાં થતા ફેરફારો
- પ્રેગ્નન્સી પછીના પહેલા થોડા મહિનાઓમાં માસિક ચક્રમાં ફેરફાર થવો સામાન્ય છે.
- પિરિયડ્સ ઓછા વારંવાર, વધુ પીડાદાયક અથવા અલગ રંગના હોઈ શકે છે.
- આ ફેરફારો સામાન્ય છે અને સમય જતાં ચક્ર નિયમિત બને છે, તેથી ચિંતા કરવાની જરૂર નથી.
નવી માતાઓએ આ 5 બાબતો પર ધ્યાન આપવું
ડૉક્ટરના મતે, નવી માતાઓએ ડિલિવરી પછીના સ્વાસ્થ્ય વિશે કોઈ દંતકથા પર વિશ્વાસ કરવાને બદલે નીચેની 5 મહત્ત્વપૂર્ણ બાબતો પર ધ્યાન આપવું જોઈએ:
ગર્ભનિરોધક: ઘણા લોકો માને છે કે પિરિયડ્સ ન આવે ત્યાં સુધી પ્રેગ્નન્ટ થઈ શકાતું નથી. પરંતુ, તમારા પિરિયડ્સ પહેલાં ઓવ્યુલેશન થાય છે. જો તમે પ્રેગ્નન્ટ થવા માંગતા ન હોવ, તો સલામત જન્મ નિયંત્રણ માટે ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી જરૂરી છે.
અતિશય રક્તસ્ત્રાવ: જો તમારે દર કલાકે તમારું પેડ બદલવું પડે તો તે સામાન્ય નથી.
વધારે લોહી ગંઠાવું: પિરિયડ્સ દરમિયાન વધુ પડતું લોહી ગંઠાઈ જવાનો અનુભવ થાય તો ડૉક્ટરને મળો.
તાવ સાથે રક્તસ્ત્રાવ: ભારે રક્તસ્ત્રાવ અને લોહી ગંઠાઈ જવાની સાથે તાવ આવે તો તે ચેપ અથવા ગાંઠનું લક્ષણ હોઈ શકે છે.
પિરિયડ્સમાં વિલંબ: જો તમે સ્તનપાન ન કરાવતા હોવ અને તેમ છતાં 2-3 મહિના સુધી પિરિયડ્સ ન આવે, તો તે અંગે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી.
આ બાબતોનું ધ્યાન રાખીને, માતાઓ પ્રેગ્નન્સી પછીના તેમના સ્વાસ્થ્યની સારી રીતે સંભાળ લઈ શકે છે.